DataScience Workbook / 05. Introduction to Programming / 4. Introduction to R programming / 4.1 dplyr - R package for data manipulation and transformation


Introduction

dplyr provides a set of verbs for data manipulation. It is one of the most popular packages in R written by Hadley Wickham. dplyr

Installing required packages

# Package names
packages <- c( "dplyr", "gapminder","ggplot2", "wesanderson", "kableExtra" )

# Install uninstalled packages
installed_packages <- packages %in% rownames( installed.packages() )
if ( any(installed_packages == FALSE) ) {
  install.packages( packages[!installed_packages] )
} else {
  cat("The packages are already installed!\n")
}
## The packages are already installed!
# Loading packages
invisible( lapply(packages, library, character.only = TRUE) )
## 
## Attaching package: 'dplyr'
## The following objects are masked from 'package:stats':
## 
##     filter, lag  

## The following objects are masked from 'package:base':
## 
##     intersect, setdiff, setequal, union

## Attaching package: 'kableExtra'

## The following object is masked from 'package:dplyr':
## 
##     group_rows

Alternative way to load the required packages

library( gapminder ) # data set 
library( dplyr ) # grammar of data manipulation
library( ggplot2 ) # Visualisation
library( wesanderson ) # colour palette

The gapminder data set

The data set contains data (1952-2007) on various indicators such as life expectancy and GDP for countries around the world.

Displaying the structure of the gapminder data set

str( gapminder )
## tibble [1,704 × 6] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ country  : Factor w/ 142 levels "Afghanistan",..: 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ...
##  $ continent: Factor w/ 5 levels "Africa","Americas",..: 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 ...
##  $ year     : int [1:1704] 1952 1957 1962 1967 1972 1977 1982 1987 1992 1997 ...
##  $ lifeExp  : num [1:1704] 28.8 30.3 32 34 36.1 ...
##  $ pop      : int [1:1704] 8425333 9240934 10267083 11537966 13079460 14880372 12881816 13867957 16317921 22227415 ...
##  $ gdpPercap: num [1:1704] 779 821 853 836 740 ...

The top six rows of the data set.

head( gapminder )
## # A tibble: 6 × 6
##   country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##   <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
## 2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
## 3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
## 4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
## 5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
## 6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.

dplyr verbs

  • filter()
  • select()
  • arrange()
  • mutate()
  • summarize()
  • group_by()
  1. filter The filter() function subsets the data based on certain logical conditions
filter( gapminder, country == "United States" )
## # A tibble: 12 × 6
##    country       continent  year lifeExp       pop gdpPercap
##    <fct>         <fct>     <int>   <dbl>     <int>     <dbl>
##  1 United States Americas   1952    68.4 157553000    13990.
##  2 United States Americas   1957    69.5 171984000    14847.
##  3 United States Americas   1962    70.2 186538000    16173.
##  4 United States Americas   1967    70.8 198712000    19530.
##  5 United States Americas   1972    71.3 209896000    21806.
##  6 United States Americas   1977    73.4 220239000    24073.
##  7 United States Americas   1982    74.6 232187835    25010.
##  8 United States Americas   1987    75.0 242803533    29884.
##  9 United States Americas   1992    76.1 256894189    32004.
## 10 United States Americas   1997    76.8 272911760    35767.
## 11 United States Americas   2002    77.3 287675526    39097.
## 12 United States Americas   2007    78.2 301139947    42952.
filter( gapminder, lifeExp > 80)
## # A tibble: 21 × 6
##    country          continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##    <fct>            <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
##  1 Australia        Oceania    2002    80.4 19546792    30688.
##  2 Australia        Oceania    2007    81.2 20434176    34435.
##  3 Canada           Americas   2007    80.7 33390141    36319.
##  4 France           Europe     2007    80.7 61083916    30470.
##  5 Hong Kong, China Asia       2002    81.5  6762476    30209.
##  6 Hong Kong, China Asia       2007    82.2  6980412    39725.
##  7 Iceland          Europe     2002    80.5   288030    31163.
##  8 Iceland          Europe     2007    81.8   301931    36181.
##  9 Israel           Asia       2007    80.7  6426679    25523.
## 10 Italy            Europe     2002    80.2 57926999    27968.
## # … with 11 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
filter( gapminder, year == 2007 )
## # A tibble: 142 × 6
##    country     continent  year lifeExp       pop gdpPercap
##    <fct>       <fct>     <int>   <dbl>     <int>     <dbl>
##  1 Afghanistan Asia       2007    43.8  31889923      975.
##  2 Albania     Europe     2007    76.4   3600523     5937.
##  3 Algeria     Africa     2007    72.3  33333216     6223.
##  4 Angola      Africa     2007    42.7  12420476     4797.
##  5 Argentina   Americas   2007    75.3  40301927    12779.
##  6 Australia   Oceania    2007    81.2  20434176    34435.
##  7 Austria     Europe     2007    79.8   8199783    36126.
##  8 Bahrain     Asia       2007    75.6    708573    29796.
##  9 Bangladesh  Asia       2007    64.1 150448339     1391.
## 10 Belgium     Europe     2007    79.4  10392226    33693.
## # … with 132 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
  1. select The select() function selects desired variables
select( gapminder, country, year, gdpPercap)
## # A tibble: 1,704 × 3
##    country      year gdpPercap
##    <fct>       <int>     <dbl>
##  1 Afghanistan  1952      779.
##  2 Afghanistan  1957      821.
##  3 Afghanistan  1962      853.
##  4 Afghanistan  1967      836.
##  5 Afghanistan  1972      740.
##  6 Afghanistan  1977      786.
##  7 Afghanistan  1982      978.
##  8 Afghanistan  1987      852.
##  9 Afghanistan  1992      649.
## 10 Afghanistan  1997      635.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
head( select( gapminder, country, lifeExp:gdpPercap ) )
## # A tibble: 6 × 4
##   country     lifeExp      pop gdpPercap
##   <fct>         <dbl>    <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan    28.8  8425333      779.
## 2 Afghanistan    30.3  9240934      821.
## 3 Afghanistan    32.0 10267083      853.
## 4 Afghanistan    34.0 11537966      836.
## 5 Afghanistan    36.1 13079460      740.
## 6 Afghanistan    38.4 14880372      786.
head( gapminder )
## # A tibble: 6 × 6
##   country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##   <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
## 2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
## 3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
## 4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
## 5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
## 6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.
select( gapminder, 1, 4:6 )
## # A tibble: 1,704 × 4
##    country     lifeExp      pop gdpPercap
##    <fct>         <dbl>    <int>     <dbl>
##  1 Afghanistan    28.8  8425333      779.
##  2 Afghanistan    30.3  9240934      821.
##  3 Afghanistan    32.0 10267083      853.
##  4 Afghanistan    34.0 11537966      836.
##  5 Afghanistan    36.1 13079460      740.
##  6 Afghanistan    38.4 14880372      786.
##  7 Afghanistan    39.9 12881816      978.
##  8 Afghanistan    40.8 13867957      852.
##  9 Afghanistan    41.7 16317921      649.
## 10 Afghanistan    41.8 22227415      635.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
select( gapminder, where(is.factor) | where(is.integer) )
## # A tibble: 1,704 × 4
##    country     continent  year      pop
##    <fct>       <fct>     <int>    <int>
##  1 Afghanistan Asia       1952  8425333
##  2 Afghanistan Asia       1957  9240934
##  3 Afghanistan Asia       1962 10267083
##  4 Afghanistan Asia       1967 11537966
##  5 Afghanistan Asia       1972 13079460
##  6 Afghanistan Asia       1977 14880372
##  7 Afghanistan Asia       1982 12881816
##  8 Afghanistan Asia       1987 13867957
##  9 Afghanistan Asia       1992 16317921
## 10 Afghanistan Asia       1997 22227415
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
str( gapminder )
## tibble [1,704 × 6] (S3: tbl_df/tbl/data.frame)
##  $ country  : Factor w/ 142 levels "Afghanistan",..: 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ...
##  $ continent: Factor w/ 5 levels "Africa","Americas",..: 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 ...
##  $ year     : int [1:1704] 1952 1957 1962 1967 1972 1977 1982 1987 1992 1997 ...
##  $ lifeExp  : num [1:1704] 28.8 30.3 32 34 36.1 ...
##  $ pop      : int [1:1704] 8425333 9240934 10267083 11537966 13079460 14880372 12881816 13867957 16317921 22227415 ...
##  $ gdpPercap: num [1:1704] 779 821 853 836 740 ...
  1. arrange The arrange() function sorts data in a column in either ascending or descending order.
arrange( gapminder, gdpPercap ) # arranges lowest to highest
## # A tibble: 1,704 × 6
##    country          continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##    <fct>            <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
##  1 Congo, Dem. Rep. Africa     2002    45.0 55379852      241.
##  2 Congo, Dem. Rep. Africa     2007    46.5 64606759      278.
##  3 Lesotho          Africa     1952    42.1   748747      299.
##  4 Guinea-Bissau    Africa     1952    32.5   580653      300.
##  5 Congo, Dem. Rep. Africa     1997    42.6 47798986      312.
##  6 Eritrea          Africa     1952    35.9  1438760      329.
##  7 Myanmar          Asia       1952    36.3 20092996      331 
##  8 Lesotho          Africa     1957    45.0   813338      336.
##  9 Burundi          Africa     1952    39.0  2445618      339.
## 10 Eritrea          Africa     1957    38.0  1542611      344.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
arrange( gapminder, desc(gdpPercap) ) # arranges highest to lowest
## # A tibble: 1,704 × 6
##    country   continent  year lifeExp     pop gdpPercap
##    <fct>     <fct>     <int>   <dbl>   <int>     <dbl>
##  1 Kuwait    Asia       1957    58.0  212846   113523.
##  2 Kuwait    Asia       1972    67.7  841934   109348.
##  3 Kuwait    Asia       1952    55.6  160000   108382.
##  4 Kuwait    Asia       1962    60.5  358266    95458.
##  5 Kuwait    Asia       1967    64.6  575003    80895.
##  6 Kuwait    Asia       1977    69.3 1140357    59265.
##  7 Norway    Europe     2007    80.2 4627926    49357.
##  8 Kuwait    Asia       2007    77.6 2505559    47307.
##  9 Singapore Asia       2007    80.0 4553009    47143.
## 10 Norway    Europe     2002    79.0 4535591    44684.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
  1. mutate The mutate() function adds new columns to the data. For adding a gdp column,
mutate( gapminder, gdp = pop * gdpPercap )
## # A tibble: 1,704 × 7
##    country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap          gdp
##    <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>        <dbl>
##  1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.  6567086330.
##  2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.  7585448670.
##  3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.  8758855797.
##  4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.  9648014150.
##  5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.  9678553274.
##  6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786. 11697659231.
##  7 Afghanistan Asia       1982    39.9 12881816      978. 12598563401.
##  8 Afghanistan Asia       1987    40.8 13867957      852. 11820990309.
##  9 Afghanistan Asia       1992    41.7 16317921      649. 10595901589.
## 10 Afghanistan Asia       1997    41.8 22227415      635. 14121995875.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
  1. summarize The summarise or summarize function summarizes multiple values to a single value.
summarize( gapminder, mean(lifeExp) )
## # A tibble: 1 × 1
##   `mean(lifeExp)`
##             <dbl>
## 1            59.5
summarize( gapminder, mean_life_exp=mean(lifeExp) )
## # A tibble: 1 × 1
##   mean_life_exp
##           <dbl>
## 1          59.5
summarize( gapminder, n() )
## # A tibble: 1 × 1
##   `n()`
##   <int>
## 1  1704
summarize( gapminder, n_distinct(continent) )
## # A tibble: 1 × 1
##   `n_distinct(continent)`
##                     <int>
## 1                       5
  1. group_by The group_by() function is used to group data by one or more variables. Grouping doesn’t actually change how the data is presented.
gapminder
## # A tibble: 1,704 × 6
##    country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##    <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
##  1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
##  2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
##  3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
##  4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
##  5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
##  6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.
##  7 Afghanistan Asia       1982    39.9 12881816      978.
##  8 Afghanistan Asia       1987    40.8 13867957      852.
##  9 Afghanistan Asia       1992    41.7 16317921      649.
## 10 Afghanistan Asia       1997    41.8 22227415      635.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
group_by( gapminder, continent )
## # A tibble: 1,704 × 6
## # Groups:   continent [5]
##    country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##    <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
##  1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
##  2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
##  3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
##  4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
##  5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
##  6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.
##  7 Afghanistan Asia       1982    39.9 12881816      978.
##  8 Afghanistan Asia       1987    40.8 13867957      852.
##  9 Afghanistan Asia       1992    41.7 16317921      649.
## 10 Afghanistan Asia       1997    41.8 22227415      635.
## # … with 1,694 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
summarise( group_by(gapminder, continent), n = n() )
## # A tibble: 5 × 2
##   continent     n
##   <fct>     <int>
## 1 Africa      624
## 2 Americas    300
## 3 Asia        396
## 4 Europe      360
## 5 Oceania      24

Using pipes ( %>% or |> )

The difference between %>% and |> is the latter is a native pipe while the former is part of the magrittr package.

head( gapminder )
## # A tibble: 6 × 6
##   country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##   <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
## 2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
## 3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
## 4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
## 5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
## 6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.
gapminder %>% head
## # A tibble: 6 × 6
##   country     continent  year lifeExp      pop gdpPercap
##   <fct>       <fct>     <int>   <dbl>    <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan Asia       1952    28.8  8425333      779.
## 2 Afghanistan Asia       1957    30.3  9240934      821.
## 3 Afghanistan Asia       1962    32.0 10267083      853.
## 4 Afghanistan Asia       1967    34.0 11537966      836.
## 5 Afghanistan Asia       1972    36.1 13079460      740.
## 6 Afghanistan Asia       1977    38.4 14880372      786.
gapminder |> head(2)
## # A tibble: 2 × 6
##   country     continent  year lifeExp     pop gdpPercap
##   <fct>       <fct>     <int>   <dbl>   <int>     <dbl>
## 1 Afghanistan Asia       1952    28.8 8425333      779.
## 2 Afghanistan Asia       1957    30.3 9240934      821.
gapminder |> dim()
## [1] 1704    6

This piece of code with nested functions:

summarise( group_by( gapminder, year, continent ), n = n() )
## `summarise()` has grouped output by 'year'. You can override using the `.groups` argument.
## # A tibble: 60 × 3
## # Groups:   year [12]
##     year continent     n
##    <int> <fct>     <int>
##  1  1952 Africa       52
##  2  1952 Americas     25
##  3  1952 Asia         33
##  4  1952 Europe       30
##  5  1952 Oceania       2
##  6  1957 Africa       52
##  7  1957 Americas     25
##  8  1957 Asia         33
##  9  1957 Europe       30
## 10  1957 Oceania       2
## # … with 50 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows

can be written as:

gapminder |>
  group_by( year, continent ) |>
  summarise( n() )
## `summarise()` has grouped output by 'year'. You can override using the `.groups` argument.


## # A tibble: 60 × 3
## # Groups:   year [12]
##     year continent `n()`
##    <int> <fct>     <int>
##  1  1952 Africa       52
##  2  1952 Americas     25
##  3  1952 Asia         33
##  4  1952 Europe       30
##  5  1952 Oceania       2
##  6  1957 Africa       52
##  7  1957 Americas     25
##  8  1957 Asia         33
##  9  1957 Europe       30
## 10  1957 Oceania       2
## # … with 50 more rows
## # ℹ Use `print(n = ...)` to see more rows
gapminder |>
  filter( continent == "Americas" ) |> 
  group_by( continent, year ) |> 
  summarise( mean_gdppercap = mean(gdpPercap) ) |>
  kable() |> # kableExtra package
  kable_styling(bootstrap_options = "striped") # kableExtra package
continent year mean_gdppercap
Americas 1952 4079.063
Americas 1957 4616.044
Americas 1962 4901.542
Americas 1967 5668.253
Americas 1972 6491.334
Americas 1977 7352.007
Americas 1982 7506.737
Americas 1987 7793.400
Americas 1992 8044.934
Americas 1997 8889.301
Americas 2002 9287.677
Americas 2007 11003.032

Integrating with ggplot2

gapminder |>
  mutate( gdp=gdpPercap*pop ) |>
  # filter( continent != "Asia" ) |>
  group_by( year, continent ) |>
  summarise( mean_life_exp = mean(lifeExp), mean_gdp = mean(gdp)/1e9 ) |>
  
  ggplot( aes(x = year, y = mean_gdp) ) +
  geom_bar( aes(col = continent, fill = continent, group = continent), stat = "identity" ) +
  ylab( "Mean GDP (billion)" ) +
  xlab( "Year" ) +
  theme_classic(base_size = 16) +
  scale_fill_manual(values= wes_palette("FantasticFox1", n = 5)) # wesanderson package

plot of chunk unnamed-chunk-24

More on dplyr: R for Data Science

sessionInfo()
## R version 4.2.1 (2022-06-23)
## Platform: x86_64-apple-darwin17.0 (64-bit)
## Running under: macOS Big Sur 11.6.7
## 
## Matrix products: default
## LAPACK: /Library/Frameworks/R.framework/Versions/4.2/Resources/lib/libRlapack.dylib
## 
## locale:
## [1] en_US.UTF-8/en_US.UTF-8/en_US.UTF-8/C/en_US.UTF-8/en_US.UTF-8
## 
## attached base packages:
## [1] stats     graphics  grDevices utils     datasets  methods   base     
## 
## other attached packages:
## [1] kableExtra_1.3.4  wesanderson_0.3.6 ggplot2_3.3.6     gapminder_0.3.0  
## [5] dplyr_1.0.9      
## 
## loaded via a namespace (and not attached):
##  [1] highr_0.9          pillar_1.8.0       compiler_4.2.1     RColorBrewer_1.1-3
##  [5] tools_4.2.1        digest_0.6.29      viridisLite_0.4.0  evaluate_0.15     
##  [9] lifecycle_1.0.1    tibble_3.1.8       gtable_0.3.0       pkgconfig_2.0.3   
## [13] rlang_1.0.4        cli_3.3.0          DBI_1.1.3          rstudioapi_0.13   
## [17] yaml_2.3.5         xfun_0.31          fastmap_1.1.0      xml2_1.3.3        
## [21] httr_1.4.3         withr_2.5.0        stringr_1.4.0      knitr_1.39        
## [25] systemfonts_1.0.4  generics_0.1.3     vctrs_0.4.1        webshot_0.5.4     
## [29] grid_4.2.1         tidyselect_1.1.2   svglite_2.1.0      glue_1.6.2        
## [33] R6_2.5.1           fansi_1.0.3        rmarkdown_2.14     farver_2.1.1      
## [37] purrr_0.3.4        magrittr_2.0.3     ellipsis_0.3.2     scales_1.2.0      
## [41] htmltools_0.5.3    rvest_1.0.2        assertthat_0.2.1   colorspace_2.0-3  
## [45] labeling_0.4.2     utf8_1.2.2         stringi_1.7.8      munsell_0.5.0     
## [49] crayon_1.5.1

Further Reading


Homepage Section Index Previous Next top of page